το πρόβατο – het schaap

Het Griekse woord voor schaap heb ik altijd een lastig woord gevonden, totdat weer de etymologie me een handje hielp. Het woord πρόβατο komt van een werkwoord, namelijk van προβαίνω dat in vroeger tijden “vooruitgaan” en “voortstappen” betekende. Een heel logische vertaling als je je bedenkt dat προ – vóór betekent en βαίνω – gaan. Hoewel we βαίνω in het Nieuwgrieks niet veel gebruiken en eigenlijk alleen maar in bepaalde gevallen, is het een belangrijk onderdeel van samengestelde werkwoorden die op gelijke wijze een logische vertaling geven, want wat te denken van:
κατεβαίνω (vgl κάτω – beneden + βαίνω – gaan) – naar beneden gaan, uitstappen en ανεβαίνω (vgl άνω -boven en βαίνω – gaan) naar boven gaan, instappen. Ik zou nog meer voorbeelden kunnen geven.
Maar nu zou je kunnen denken, dat is allemaal wel leuk en aardig, maar ik zie het verband nog niet met “schaap”.
Welnu, aanvankelijk werd met πρόβατα (meervoud) “zij die voortgaan, voortstappen” bedoeld in tegenstelling tot het “onroerende” (niet bewegende!) bezit dat iemand kon hebben, vergelijk roerende en onroerende zaken….In die tijd werd met πρόβατο elk willekeurig kuddedier bedoeld, maar al gauw kreeg het de betekenis van “schaap”.

Nu kun je ook de term προβατάκια, schaapjes, tegenkomen in combinatie met de zee en daarmee wordt dan het schuim van de golven bedoeld…..

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

*